PATENT

FAYDALI MODEL

Faydalı model, herkes tarafından yanlış bilinen ya da patent ile karıştırılan bir tescil yöntemidir. Faydalı modelin Patentten farkı aranılan kriterler ve süreçleridir. Bir de bunların dışında faydalı modele ve ya patente konu olamayacak buluşlar vardır.


551 Sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamede;

Patent Verilemeyecek Konular ve Buluşlar aşağıdaki gibi tanımlanmışlardır. 
Madde 6 - Aşağıda sayılanlar buluş niteliğinde olmadıkları için bu Kanun Hükmünde Kararname kapsamı dışında kalır:
a - Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları;
b - Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar;
c - Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları;
d - Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller.
e - İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri.

Faydalı Model Belgesi Verilerek Korunamayan Buluşlar ve Konular ise aşağıdaki gibi tanımlanmıştır.
Madde 155 - Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 6 ıncı maddesinde belirtilen konuların yanısıra usuller ve bu usuller sonucunda elde edilen ürünler ile kimyasal maddeler hakkında faydalı model belgesi verilmez.

Dolayısı ile usuller ve usuller sonucu elde edilen ürünler ile kimyasal maddeler faydalı model belgesi ile korunamamaktadır. Bu buluşlar için ancak patent başvurusu yapılması gerekmektedir.

Patent başvurusunda biindiği gibi 3 ana kriter aranmaktadır. "yenilik", "buluş basamağı", "sanayiye uygulanabilirlik". Faydalı model başvurusunda ise sadece "yenilik" ve "sanayiye uygulanabilirlik" kriterleri aranmaktadır.

Dolayısı ile "yeni" olan ve "sanayiye uygulanabilir" olan buluşlar faydalı model tescili ile korunabilmektedir.

Faydalı model ile Dünya üzerinde içerisinde Afrika Bölgesel Sınai Mülkiyet Topluluğunun (ARIPO) da bulunduğu yaklaşık 60 ülkede koruma sağlanabilmektedir. Türkiyede faydalı model tescilinin koruma süresi 10 yıldır. Dünya genelinde diğer ülkelerde de 6-15 yıl arası koruma süresi değişmektedir. Türkiyede faydalı model başvurusu belge kararı çıkmadan patent başvurusuna dönüştürülebilmektedir.

Faydalı model başvuruları Türkiyede Türk Patent Enstitüsüne ulaştırılmaktadır.



Faydalı Model Tescil Başvurusunun Kabul Gördüğü Ülkeler

Faydalı model tescil başvuruları,  faydalı model korumasının mevcut olduğu ülkelerin yerel başvuru ofislerine gerçekleştirilir.

Aşağıdaki tabloda Mart 2008 tarihi itibariyle çeşitli adlar altında faydalı model ve benzeri koruma şekilleri olan ülkelerin listesi bulunmaktadır.

Ülke

Koruma Türü

Maksimum Koruma Süresi

PCT Yolu İzlenebilirliği

Patente Dönüşüm

Arnavutluk

utility model

10 yıl

evet

evet

Angola

utility model

-

hayır

hayır

Arjantin

utility model

10 yıl

hayır

evet

ARİPO*

utility model

8 yıl

evet

Evet

Ermenistan

utility model

10 yıl

Evet

Evet

Aruba

small patent

6 yıl

Hollanda ile evet

Evet

Avustralya

innovation patent

8 yıl

Bilinmiyor

evet

Avusturya

utility model

10 yıl

Evet

Evet

Azerbaycan

utility model

-

Evet

Evet

Belarus

utility model

8 yıl

Evet

Bilinmiyor

Belçika

short patent

6 yıl

Evet

Evet

Belize

utility model

7 yıl

Evet

Evet

Bolivya

utility model

10 yıl

Hayır

Bilinmiyor

Bostwana

utility model

7 yıl

Evet

Bilinmiyor

Brezilya

utility model

15 yıl

Evet

Bilinmiyor

Bulgaristan

utility model

10 yıl

Evet

Bilinmiyor

Şili

utility model

10 yıl

Hayır

Bilinmiyor

Çin

utility model patent

10 yıl

Evet

Bilinmiyor

Kolombiya

utility model

10 yıl

Evet

Bilinmiyor

Kostarika

utility model

12 yıl

Evet

Evet

Çek Cumhuriyeti

utility model

10 yıl

Evet

Bölünmesi ile

Danimarka

utility model

10 yıl

Evet

Bölünmesi ile

Ekvator

utility model

10 yıl

Evet

Bölünmesi ile

Estonya

utility model

8 yıl

Evet

Evet

Etiyopya

utility model

10 yıl

Hayır

Evet

Finlandiya

utility model

10 yıl

Evet

Evet

Fransa

utility certificate [N/A]

6 yıl

Hayır

Evet

Georgia

utility model

8 yıl

Evet

Evet

Almanya

utility model

10 yıl

Evet

Evet

Gana

utility model

7 yıl

Evet

Evet

Yunanistan

utility model

7 yıl

Hayır

Evet

Guatemala

utility model

10 yıl

Hayır

Evet

Honduras

utility model

15 yıl

Evet

Bilinmiyor

Hırvatistan

utility model

10 yıl

Evet

Evet

Endonezya

Petty Patent/Simple Patent

10 yıl

Evet

Evet

İrlanda

short term patent

10 yıl

Hayır

Evet

İtalya

utility model

10 yıl

Hayır

Evet

Japonya

utility model

10 – 15 yıl

Evet

Evet

Kazakistan

utility model

8 yıl

Evet

Evet

Kenya

utility model

10 yıl

Evet

Evet

Güney Kore

utility patent

15 yıl

Evet

Evet

Kuveyt

utility model

7 yıl

Hayır

Bilinmiyor

Kırgızistan

utility model

-

Evet

Bilinmiyor

Laos

petty patent

7 yıl

Hayır

Bilinmiyor


Yazdır



Bilgi Bankası